Zabezpieczenie antykorozyjne metalu powinny być jedną z priorytetowych wartości dla każdego producenta architektury ogrodowej. W tym artykule chcemy przybliżyć najczęściej używane zabezpieczenia powierzchni stalowych i aluminiowych. Kompaktowo omówimy ich właściwości, sposoby zastosowania oraz czynniki wpływające na korozję.
Rodzaje powłok i najpopularniejsze systemy antykorozyjne, które omówimy w tym artykule
- Cynkowanie ogniowe (ocynk ogniowy)
- Cynkowanie galwaniczne (ocynk galwaniczny, galwanizacja)
- Geomet
- Malowanie proszkowe
- Malowanie proszkowe + podkład cynkowy
- Malowanie chemiczne
- Powłoka chromowa
- Anodowanie
- Powłoki polimerowe
- Powłoka miedziowa
Zabezpieczenie antykorozyjne metalowych elementów, kotew, zawiesi czy okuć przed korozją lub innymi czynnikami zewnętrznymi jest niezwykle istotne. To ono w dużej mierze decyduje o jakości naszej konstrukcji. Aby zapewnić trwałość i funkcjonalność konstrukcji powstałej przy zastosowaniu tych elementów powłoki antykorozyjne muszą być dobrane do rodzaju materiału oraz warunków eksploatacji.
Powszechnie wiadomo, że stosowany w budownictwie metal choć wytrzymały, jest podatny na działanie wilgoci, zanieczyszczeń, soli czy nawet zmiennych warunków atmosferycznych. To tylko niektóre czynniki wpływające na korozję. W architekturze ogrodowej, gdzie metalowe systemy montażowe narażone są na duże obciążenia ważne jest prawidłowe zabezpieczenie metalu, by gwarantowało to wiele lat stabilności całej budowli.
Zastosowanie powłok ochronnych znacznie przedłuża żywotność metalowych elementów, ograniczając przy tym częste wymiany, konserwacje czy ewentualne naprawy.
Najczęściej stosowane rodzaje powłok antykorozyjnych
W tej sekcji omówimy i scharakteryzujemy najczęściej spotykane antykorozyjne powłoki ochronne. Poznasz ich cechy oraz dowiesz się w jakich okolicznościach najlepiej je stosować.
Cynkowanie ogniowe - dobre i tanie zabezpieczenie elementów architektury ogrodowej
Jest to proces, w którym metal pokrywany jest warstwą cynku zabezpieczając stal przed korozją. Polega na zanurzeniu stalowych elementów w roztopionym cynku, którego temperatura wynosi ok. 450 °C. W tym czasie cynk przywiera do całego metalowego elementu, tworząc warstwę antykorozyjną.
Powłoka ta chroni elementy przed działaniem wilgotnego lub słonego środowiska, w którym często takie mocowania się znajdują. Powłoka nie przepuszcza wody i powietrza, dzięki temu nie zachodzi proces degradacji. Wydłuża to żywotność stalowych elementów.
Ta forma zabezpieczenia przed rdzą sprawdza się w wielu rodzajach systemów zamocowań, np. kotwy, zwieńczenia do altan czy podpory słupów.
Cynkowanie galwaniczne - popularne na mniejsze elementy konstrukcji stalowej
Proces znany również jako cynkowanie elektrolityczne lub galwanizacja, podczas którego cienka warstwa cynku nanoszona jest na element stalowy za pomocą prądu elektrycznego. Metalowe elementy zanurzane są w specjalnym roztworze chemicznym, którym głównym składnikiem jest sól cynkowa, a następnie przepuszcza się przez nie prąd. Poprzez te czynności, ocynk osadza się na metalowych powierzchniach tworząc powłokę ochronną.
Ten rodzaj ochrony antykorozyjnej stosowany jest najczęściej do mniejszych elementów stalowych, takich jak: wkręty, okucia, łączniki kątowe czy zawiesia.
Powłoka geomet - skuteczne i trwałe zabezpieczenie przed korozją
Ciekawa alternatywa dla tradycyjnego cynkowania. W tym procesie element metalowy zanurzany jest w roztworze elektrolitycznym, składającym się z cynku, miedzi i aluminium. Poprzez roztwór przepuszczany jest prąd elektryczny. Dzięki temu, drobne cząsteczki w/w metali przywierają do powierzchni elementu, tworząc warstwę ochronną. Następnie, po osadzeniu się powłoki, elementy te poddawane są utwardzeniu oraz suszeniu w wysokiej temperaturze. Dzięki temu, element zyska trwałość i ponadprzeciętną odporność na korozję.
Ta powłoka ochronna wykorzystywana jest najczęściej przy niedużych elementach metalowych, które będą często użytkowane/eksploatowane, np. zawiesia do huśtawki na publiczne place zabaw.
Malowanie proszkowe - estetyczny wygląd i zabezpieczenie konstrukcji stalowych
Trwały i bardzo estetyczny sposób na ochronę metalu, ma wiele zastosowań. Nakłada się tutaj specjalną farbę w proszku na metalowe powierzchnie za pomocą elektrostatycznego naładowania. Farba proszkowa przyczepia się do elementu, a następnie cały element wkłada się do pieca w celu utwardzenia. W temperaturze 160°C a 200°C proszek topnieje i powstaje gładka warstwa ochronna. Czas takiego utwardzania w piecu trwa ok. 10-20 minut w zależności od grubości nakładanej warstwy farby.
Powstała powłoka gwarantuje wysoką ochronę metalowego elementu, a przy tym sprawia, że wygląda bardzo estetycznie. Farby proszkowe są dostępne w kolorach z palety RAL. To ogromny plus, że możemy mieć element w wymarzonym kolorze. Ta ochrona antykorozyjna ma dodatkowy bonus: pomalowany element może być w gładkim połysku lub lekko chropowatej, matowej strukturze.
Poniżej zdjęcie: 1. Stuktura, 2. Gładki połysk
Malowanie proszkowe zapewnia nie tylko trwałą ochronę przed: korozją, ale też zarysowaniami. Dzięki warstwie farby trudniej o mechaniczne uszkodzenia. Powłoka jest odporna na zmienne warunki atmosferyczne, takie jak: deszcz, śnieg oraz promieniowanie UV.
Taka ochrona powierzchni stalowych wykorzystywana jest przy drążkach wspinaczkowych, rurach strażackich, drabinkach czy łącznikach do huśtawki.
Malowanie proszkowe + podkład cynkowy - podwójne zabezpieczenie antykorozyjne
To mocne połączenie! Podwójna ochrona metalowych elementów, bardzo skuteczne zabezpieczenie antykorozyjne. Podkład cynkowy nakładany na powierzchnię metalu już tworzy warstwę ochronną, a jeśli taki element pomalujemy jeszcze farbą proszkową mamy gwarancję niezwykłej trwałości i odporności na zmienne warunki atmosferyczne. Oprócz zabezpieczenia antykorozyjnego konstrukcji zyskujemy jeszcze możliwość wybrania dowolnego koloru z palety RAL.
Malowanie chemiczne - ochronne systemy malarskie
Jest to rodzaj ochrony metalu, w którym wykorzystywane są farby poliuretanowe, farby akrylowe, farby epoksydowe, farby chlorokauczukowe. Odpowiednia farba antykorozyjna nałożona na powierzchnię tworzy system ochronny przed rdzą, uszczelnia i zapewnia trwałość metalowego elementu.
Malowanie konstrukcji stalowych to skuteczne zabezpieczenie przed rdzą. Ważne jest czyszczenie metalu przed malowaniem i odpowiednie przygotowanie powierzchni (np. odtłuszczenie metalu). Malowanie skutecznie konserwuje już użytkowane elementy konstrukcji stalowych. Niektóre farby można nakładać bezpośrednio na rdzę (choć jeśli to możliwe zaleca się uprzednie przygotowanie powierzchni, oczyszczenie, usunięcie łuszczącej się rdzy)
Sposoby zabezpieczenia aluminium - anodowanie
To kolejny sposób na ochronę elementów metalowych. Powłoki anodowe są szczególnie popularne przy zabezpieczaniu aluminium przed wpływem warunków zewnętrznych.
Anodowanie to proces elektrolityczny, który wytwarza na powierzchni aluminium warstwę tlenku. Zwiększa ona twardość i odporność na ścieranie. Ponadto, anodowanie poprawia wygląd aluminium, nadając mu eleganckie, matowe wykończenie dostępne w wielu kolorach. A jak powstaje?
Oczyszczony metal zanurza się w elektrolitowym roztworze (najczęściej kwasie siarkowym) i poddaje działaniu prądu elektrycznego. Po takim etapie na powierzchni metalu tworzy się warstwa tlenku glinu, trwała, przezroczysta i odporna na korozję. Po procesie anodowania, metal staje się lekko porowaty, co pozwala na wchłanianie się barwników i nadanie aluminium wybranego koloru.
Powłoki ochronne polimerowe - malowanie konstrukcji stalowych
To powłoki z farb polimerowych, np. farby epoksydowe, poliuretanowe czy PVC, które poprzez nanoszenie na powierzchnię metalu (pędzlem, natryskowo, zanurzeniowo lub za pomocą proszku) chronią metal przed czynnikami atmosferycznymi i chemicznymi. Następnie powłoka jest utwardzana w piecu lub pozostaje do wyschnięcia.
Powłoka chromowa
Powłoka chromowa to cienka warstwa chromu nakładana na metalowy element, która ma za zadanie chronić dany element przed korozją, a przy okazji znacząco poprawia twardość. Sprawia, że metal staje się odporniejszy na ścierania i uszkodzenia mechaniczne.
Są dwie metody nakładania powłok: chromowanie galwaniczne (elektrochemiczne) i chromowanie próżniowe (technologia PVD).
Chromowanie galwaniczne, polega na zanurzeniu metalu w kąpieli elektrolitycznej składającej się z chromianu potasu, a następnie przepuszczeniu prądu elektrycznego. W skutek tego chrom osadza się na elemencie metalowym, tworząc ochronę przed korozją. Próżniowe, polega na sublimacji chromu w środowisku próżniowym. Wytworzona z chromu para osadza się na elemencie metalowym, dając cienką warstwę/ powłokę chroniącą przed ścieraniem i rdzewieniem.
Chromowanie jako zabezpieczenie antykorozyjne powierzchni stosowane jest raczej w motoryzacji, wyposażeniu domów, przemyśle lotniczym. W branży producentów architektury ogrodowej nie jest spotykane, ponieważ jest sporo droższe od np. cynkowania.
Powłoka miedziowa
Ten proces ochrony polega na naniesieniu cienkiej warstwy miedzi na metal, aby zwiększyć odporność na korozję, szczególnie w urządzeniach elektronicznych. Element metalowy zanurza się w roztworze zawierającym sole miedzi, a następnie przepuszcza przez niego prąd elektryczny. Następuje osadzanie się miedzi na powierzchni metalu. Antykorozyjne powłoki ochronne z miedzi nie są raczej stosowane na dużych elementach architektury ogrodowej.
Czynniki wpływające na korozję?
Nie jest tajemnicą, że trwałość elementów konstrukcji stalowej zależy od środowiska, w którym się znajduje. Dlatego zabezpieczenie antykorozyjne powierzchni jest tak ważne i musi być dobrane do warunków. W przypadku architektury ogrodowej oraz przydomowych placów zabaw najczęściej sprawdzają się malowanie proszkowe oraz ocynk ogniowy. A jakie czynniki musimy wziąć pod uwagę?
- wilgotność - wiadomo, że im wilgotniej tym korozja konstrukcji stalowych postępuje szybciej. Elementy wymagają regularnych przeglądów, częstszych niż w przypadku bardziej suchych rejonów
- zasolenie - zabezpieczenie konstrukcji stalowych w okolicach nadmorskich, narażonych na kontakt z solą przenoszoną z wiatrem, musi być bardzo solidne i regularnie konserwowane. Podobnie ma się sytuacja przy elementach małej architektury zlokalizowanej w pobliżu dróg - narażonej na kontakt z solą drogową
- kwaśne środowisko - może chodzić tu o kwaśną glebę, ale także mocno zanieczyszczone powietrze w okolicy dróg, centrów miast, terenów przemysłowych. Dym i spaliny mogą reagować z deszczem tworząc tzw. kwaśne deszcze
- intensywna eksploatacja - duże obciążenia i częstotliwość użytkowania mogą w sposób mechaniczny uszkodzić lub ścierać zabezpieczenie konstrukcji stalowych. Odprysk ocynku lub rysa na powierzchni pomalowanej proszkowo muszą być szybko zlokalizowane i zabezpieczone. W innym wypadku może stać się to ogniskiem korozji
Ochrona antykorozyjna zgodna z ISO 12944 - dlaczego jest tak ważna?
Warstwy ochronne pełnią bardzo ważną funkcję w zabezpieczaniu metalowych elementów zamocowań architektury ogrodowej, głównie przed uszkodzeniami i niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi. Oczywiście nie wszystkie z opisanych powyżej rodzajów powłok ochronnych mają praktyczne zastosowanie w architekturze ogrodowej. Chcieliśmy wam pokazać, jak ważny jest wybór produktów z powłoką ochronną oraz jak to wpływa na ich estetykę i trwałość. Została opracowana nawet specjalna norma regulująca systemy zabezpieczeń antykorozyjnych. Produkty posiadające powłoki ochronne spełniające założenia normy EN ISO 12944 przy prawidłowym użyciu będą służyć naprawdę długo.
Solidne zabezpieczenie antykorozyjne powierzchni to nie jest drobiazg, który możemy pominąć lub zbagatelizować. Minimalizuje to ewentualne koszty konserwacji, uszkodzeń przy długoletniej eksploatacji. Dla producentów przydomowych placów zabaw i architektury ogrodowej powinno być to priorytetem, ponieważ pozwoli to uniknąć reklamacji. A dobrze wykonana inwestycja i zadowolenie klienta to najlepsza reklama w tej branży!
